مقاله عمران ( بتن پیش ساخته و بتن سبک)
بتن به علت ریخته شدن در اشکال هندسی متنوع قابلیت پیش ساختگی زیادی دارد . پیش ساختگی در بتن امکان صنعتی کردن ساختمان را به وجود می آورد . که در آن طراحی . تولید ونصب به صورت مهندسی در می آید
پیش ساختگی اجزای ساختمان قالبا به دو صورت انجام میگیرد :
1- پیش ساختگی در کارگاه نظیر خوابیده سازی و دال بالا رونده
2- پیش ساختگی در کارخانه که در آن برای تولید قطعات از تکنیکی نظیر خط تولید استفاده میشود
تاریخچه :
تاریخچه صنایع پیش ساخته سازی ساختمان در دوران قبل از آثار باستانی گذشته نظیر اهرام مصر و معابد روم و یونان و کاخ های ساسانیان و هخامنشیان . به تعدادی قطعات سنگ که قبلا آماده شده مورد استفاده قرار گرفته اند . در سال 1869 میلادی رایموند گوانیه موفق به قالب گیری بتن و تولید قطعات بتنی سنگین گردید و به این وسیله اولین سیستم تولید قطعات پیش ساخته را به وجود آورد پس از این تحولات تا پایان آخرین جنگ جهانی سیستم های دیگری نیز به وجود آمدند. پس از خاتمه جنگ جهانی احتیاج شدید به ساکن کردن مردم جنگ زده باعث شد صنایع در پیش ساخته سازی ساختمان به وجود آید
بررسی قابلیت جذب بازار و قیمت فروش عوامل متعددی در تایین قیمت فراورده های مختلف صنعتی که مهمترین آنها :
1- میزان عرضه وتقاضا 2-معیار های کیفیت بالا 3- سیاست های اقتصادی کشور 4- معیار های رقابت نزدیک تولید کنندگان و فرو شندگان 5- گستره ی کاربرد و نوع کانون های مصرف کننده محصولات
برای دستیابی کامل به منافع ذکر شده فوق در نتیجه استفاده از مصالح به صورت کاملا اقتصادی رعایت اصول زیر پیشنهاد میشود :
1- کاربرد موفق درنزد طرح سازه ای موثر واتصالات مناسب
2- اندازه و شکل قطعات با توجه به چگونگی تولید و نحوه اجرا تعیین میگردد
3- پانل های پیش ساخته نما دار میتوانند به عنوان پوشش وهم به عنوان اعضای باربر در سازه به کار رود
4- تاثیرات تعقیرات حجمی بتن ناشی از خزش و افت و تعقیرات درجه حرارت باید در همه سازها مد نظر قرار گیرد و بیشترین تاثیر دراقتصاد را تکرار قطعات پیش ساخته دارد بنابر این تا آنجا که میشود باید از قطعات تکراری و پیش ساخته استفاده شود
بتن جسمی فشرده و دارای جرم است و این خصوصیت جهت مقابله با نیرو های باد ومقاومت در برابر آتش سوزی و تعقیرات دمایی و بهبود خواص آکوستیکی مناسب است و همچنین جهت تعیین نیرو های مقاوم در مقابل واژگونی مناسب است
با توجه به طیف گسترده موارد استفاده و تطابق قطعات پیشنهادی با اهداف گوناگون و با قیمتی مناسب و قابل رقابت با جانشین های آن تولیدات میتواند ازحجم مصرف بسیار مطلوبی برخوردار شود به ویژه قطعات خاص که موارد مسکونی -اداری-بهداشتی -صنعتی وکشاورزی را شامل میشود
فصل دوم از کتاب یتن پیش ساخته وپیش تنیده (بهزاد حری):
محصولات متداول بتن پیش ساخته :
1- تیر های با مقطع I شکل 2- تیر های جعبه ای 3- تیر های T شکل حبابی 4- تیر های مقطع T وارونه 5- تیر های L شکل 6- تیر های با مقطع ذوزنقه 7- دال های با مقطع مستطیل 8- ستون با مقطع مستطیل شکل یا مربع شکل
کاربرد ها :
1- پل ها 2- سازه ساختمان ها 3- ساختمان های اداری 4- سازه های پارکینگ 5- ساختمان های مسکونی 6- قطعات پیش ساخته نما 7- ساختمان های صنعتی وانبار 8- دیوار های بتنی وپیش ساخته 9- استادیوم ها ومیادین ورزشی 10- ساختمان ها با کاربری دیگر 11- سازه های زیر زمینی مانند تونل و مترو 12- سازه هایی مانند سازه های برق 13- تراورس های راه آهن و مخازن
خصوصیات واصول کلی سازه های پیش ساخته :
1- اجرای سریع 2- قابل اجرا در هر آب وهوایی 3- خواص حرارتی وصوتی قابل کنترل 4- مقاومت در برابر آتش وبهره مندی از دوام بالا 5- کیفیت قابل کنترل در قطعات تولید شده کارخانه ای 6- سطح جذاب ومتنوع (اشکال زیبا و و رنگ ها وسطح تمام شده مطلوب در قطعات پبش ساخته نما ) با پیش تنیده سازی نسبت های بالای دهانه با عمق کم وکارای موثر و صرفه جویی در استفاده از مصالح
رعایت اصول اجرایی :
1- تکرار قطعات 2- اتصالات دقیق 3- طراحی کارامد ومنطبق با سازه
مزایای عمده روش های پیش ساخته سازی:
1- افزایش عمر ساختمان 2- امکان تولید به صورت انبوه 3-کاهش زمان اجرای کار ساختمان 4- کاهش قیمت تمام شده به دلیل تولید انبوه 5- تعقیرات شرایط جوی مانند گرما و سرما تاثیری در تولید مصالح وقطعات پیش ساخته در محل کارخانه تولیدی ندارد 6- امکان کنترل کیفی و آزمایشات مد نظر 7- حمل مصالح پیش ساخته شده به محل ساختمان نه تنها باعث افزایش هزینه نمیگردد بلکه در اغلب موارد به صورت مجزا به طریقه ای سنتی نیز ارزان تر تمام میشود
نقش استاندارد در تولید قطعات پیش ساخته :
لازم به ذکر است که به دلیل متنوع بودن نوع قطعات استاندارد خاصی در خصوص قطعات پیش ساخته وجود ندارد تنها منابع استاندارد موجود در ایران آیین نامه شماره 185 طرح و محاسبه ساختمان های بتن آرمه و همچنین آیین نامه 519 بارگذاری میباشد که مورد استفاده قرار میگیرد استاندارد های بین المللی آن ASTMوRCI میباشد . ضمنا نشریه شماره 130 مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن تحت عنوان بتن واجرای آن نیز موجود است
قالب قطعات پیش ساخته:
این نوع قالب ها از نوع قالب های خاص میباشند و بر اساس طرح و نقشه قطعه طراحی وساخته میشوند
خصوصیات ویژه بتن مصرفی در قطعات پیش ساخته :
در روش پیش ساخته سازی بتن با اسلامپ صفر درون قالب ریخته میشود و مجموعه تحت ضربات وتکان های قائم با فرکانس کم قرار میگیرد تا جایی که بتن متراکم شود . سرعت ارتعاش در حدود 250 ضربه در دقیقه است . یتن حاصل از این روش با مقاومت بالا متراکم وبا خاصیت جذب رطوبت بسیار کم است